De laatste loodjes en de eerste lootjes!

De laatste loodjes. Nog goed vijf weken en dan zit mijn Soedanavontuur er al weer op. Again: ‘Time flies when you’re having fun!’. De laatste weken zitten vol afwisseling dus ze gaan dubbel zo snel voorbij. De laatste loodjes zullen daardoor zeker niet de zwaarste zijn.
Nog twee weken UNMO, dan een week toerist in OEGANDA, uitchecken in JUBA, contingentsdag en uitchecken in KHARTOEM en tot slot een - zoals dat zo mooi heet – adaptatieprogramma volgen op het Griekse eiland KRETA.

Mijn tweede verlof periode zit er op. Heerlijk even weg uit dat gekkenhuis. Tijdens mijn eerste verlof had ik de hele tijd een onrustig gevoel en wilde ik eigenlijk z.s.m. weer terug naar JUBA. Precies het tegenovergestelde had ik tijdens mijn tweede verlof en daardoor kon ik veel meer genieten. Ik was ook harder aan mijn tweede verlof toe dan aan mijn eerste.

Vlak voor mijn verlof was Taimoor terug uit PAKISTAN en nam hij het stokje van Team Site Leader (TSL) weer van mij over.
Voor mijn verlof nog even een patrouille meegepikt. Ditmaal onder de bezielende leiding van één van mijn eminente collega’s uit het midden oosten. Vooroordeelbevestigend en eigenlijk voorspelbaar heeft hij invulling gegeven aan deze zeer moeilijke taak. Op de dag van de patrouille stond hij ’s ochtends om 08.00 uur schaapachtig naar de kaart te kijken en vroeg aan onze G3 waar het dorp lag waar hij naar toe moest! “Er gaat niets boven een goede voorbereiding” moet hij gedacht hebben.
Helaas lopen er nog een aantal met dezelfde kwaliteiten rond op onze TS. Dat soort gasten moeten ze uithollen, vol gieten met gips, een rode puntmuts opzetten, een kruiwagen of hengel in de handen duwen en vervolgens bij een vijverrand zetten.

De dag na de patrouille verliep ook lekker. Ik was bijna door mijn Soedanese ponden (sdp) heen en ging daarom met de Town Patrol mee om te wisselen.
Natuurlijk niet wisselen bij de bank want daar krijg je 10 sdp minder voor je 100 dollar, en dat is toch 2,50 euro….. Die Hollandse zuinig-/vrekkigheid is mij duur komen te staan. Ik ben voor $200 getild … net goed domme eikel! Ik ben er met open ogen ingetrapt.
Ik gaf het geldwisselaartje mijn $200, hij pakte ze aan hield ze omhoog tegen het licht en riep “Deze zijn vals!” Vals? Dat kan niet want ik heb ze van de bank, weliswaar een Soedanese maar toch. ”Nou geef ze maar terug als je ze niet wilt, voor jou tien anderen!” Ook een volgende wisselaar wilde mijn dollars niet want ze waren vals! Ik was getild! Vlak onder mijn neus was het die gladjanus gelukt om mijn dollars te verwisselen voor valse! Toen het bedrog mij duidelijk werd was de dader natuurlijk al gevlogen. Die ging echt niet staan wachten op zo’n grote boze blanke.
Dit soort verhalen hoor je over anderen want jou zal dat niet gebeuren, je bent er toch zelf bij! Ik was eigenlijk meer verbaasd dan boos door deze geraffineerde truc. Zo gewonnen zo geronnen! Mijn Pakistaanse collega dacht daar anders over, thuis kan hij van dat geld met zijn gezin bijna twee weken rondkomen.

Ik wissel ze vanaf nu maar gewoon bij de bank. De banken zijn wat omwisselen aangaat wel eerlijk, geen gedoe met koop/verkoopprijs en transactiekosten. Gewoon sdp’s voor je dollars. Kunnen de banken in NL wat van leren, die pakken naast de transactiekosten bij de verkoop en aankoop 5 cent per dollar.

Voorafgaand aan het verlof een dagje in KHARTOEM. Met René (HID Holland Huis) naar de houtmarkt geweest en wat souvenirs gekocht. Dinka’s zitten daar hout te snijden. Niets traditioneels want dat kennen ze hier niet. Je moet er van houden maar er zitten leuke stukjes tussen. De leefomstandigheden van die mensen zijn zeer slecht. Ze komen oorspronkelijk uit het zuiden maar zijn tijdens de oorlog neergestreken in Khartoem. Daar wonen ze letterlijk en figuurlijk in en op een vuilnisbelt. Ik hoop dat het mij bij mijn volgende bezoek lukt om een foto te maken. Die foto zal heel duidelijk het schrille contrast tussen armoede en welvaart laten zien. Het is nog minder dan de slechtste wijken hier in JUBA (zie de foto’s). Een krot op een vuilnisbelt met daarachter een skyline met luxe gebouwen.
Ik heb voor het houtsnijwerk gewoon de vraagprijs betaald want afdingen kwam niet eens in mij op.

Die armoede is iets waar je constant mee geconfronteerd word. Ik heb het al eerder gezegd, daar word je niet vrolijk van.
Deze week op patrouille een grote doos met kantoorspullen afgegeven bij het ‘schooltje’ en de inhoud van mijn medical kit wordt ook steeds minder. Mijn medicijnen geef ik niet weg want dat kan problemen opleveren bij ondeskundig gebruik. Voor ik weg ga geef ik dat af bij ons Role II hospitaal. Ik heb begrepen dat ze in de regio JUBA een aantal medische kliniekjes steunen.
Druppeltjes op een gloeiende plaat maar bedenk: een gevulde emmer bestaat ook uit allemaal druppeltjes.
Hoewel ‘Het Grote Niets’ voor de meeste boma bewoners de dag vult, valt het me toch op dat de mensen vrolijk kunnen zijn. Vooral kinderen lopen (bijna) altijd te lachen en samen te spelen. Kinderen zijn de toekomst dus ik hoop dat ze dat blijven doen als ze volwassen zijn. Alleen door samenwerking kan Soedan een land worden waar het prettig is om in te leven.

Oké genoeg gemijmerd - vervolgens dus lekker twee weken naar Nederland, dat was genieten.

Terug naar Soedan.
Het vliegtuig was niet maximaal bezet dus ik had twee stoelen tot mijn beschikking. Toch gaat vliegen geen hobby van mij worden. Vliegtuigen zijn gemaakt voor – om maar eens een pleonastische kreet te gebruiken - kleine Japannertjes. Maat 45 breed onder de stoel voor je proppen valt niet echt onder de kreet comfortabel.

In KHARTOEM kreeg ik te horen dat mijn Long Distance Buddy (LDB) Theo opgenomen was in het Imperial Hospital. Het was leuk om elkaar weer te zien hoewel de omstandigheden waaronder minder waren. Hij kon niet meer op of neer van de pijn in zijn rug. ’s Avonds is vanuit Nederland besloten om hem naar NL te halen. ’s Nachts is hij per business class naar Nederland gevlogen en voor onderzoek opgenomen in het CMH.
Theo is inmiddels onderzocht en blijkt een knoepert van een hernia te hebben.
Jammer, we zullen de missie dus af gaan ronden zonder mijn LDB. Dat moeten we dan op een ander moment - als hij weer helemaal de oude is – een keertje overdoen.
Nadat we Theo weggebracht hadden samen met René nog een broodje in een Mac Donalds-wannabee-zaak gegeten en om 02.00 uur konden de oogjes dicht, tot 05.00 want ik moest weer op tijd inchecken in Zero 5.

In Zero 5 trof ik Mahannad. Hij was ook terug van zijn cto en samen zijn we naar JUBA gevlogen. Mahannad had slechts 70 kilo extra bagage bij zich - zijn vrouw had wat eten voor hem ingeslagen. Met een glimlach – de man heeft een ontwapenende glimlach - en een pot olijven als smeergeld heeft hij voor elkaar gekregen dat alles voor niets mee mocht op zijn vlucht.

De lente is begonnen, ik voel het zelf ook want ik heb weer het gevoel dat ik eigenlijk moet gaan sporten. De stranddagen komen er weer aan en ik moet van het vijf liter fustje maar weer proberen iets te maken dat op een six-pack lijkt. Stukje rennen dus maar weer op het dagelijkse menu gezet.

Mijn eerste avond in JUBA een hele vette bui op mijn pan gehad, het kwam met bakken uit de lucht vallen. Het regenseizoen staat voor de deur. Na het eten dacht ik; laat ik mijn nieuwe spiegelreflexcamera eens uitproberen, kan ik gelijk de tijdens mijn vakantie teruggevonden kilo’s proberen kwijt te raken.
Hier op ons terrein is een verzamelplaats van maraboes, ontzettend lelijke, grote vogels. Met zo’n zoomlens moet dat aardige plaatjes opleveren.
Nu was de lucht al aardig dichtgetrokken maar het was nog steeds droog, dus.. Sportkleding aan en gaan met die banaan. Blij als een aap met zeven lullen, met mijn nieuwe camera richting maraboes.
Het zou nog wel even droog blijven…schatte ik zo in. Het bleek al heel snel dat ik géén Piet Paulusma kwaliteiten had. Binnen 10 seconden van nul naar hozen! Daar stond ik als mislukte Japanse toerist met mijn camera voor mijn – nu nog iets te grote - buik. Tas natuurlijk thuisgelaten want het zou droog blijven..toch? Gelukkig groeit hier in Zuid Soedan plastic gewoon in de vrije natuur dus de camera was gered. Tot dat moment alleen nog maar situationele voordeeltjes:
1 - Ik was in sporttenue,
2 - Plastic om mijn camera te beschermen,
3 - Ik was niet al te ver van mijn fab verwijderd,
4 - Ik ben nog redelijk snel voor mijn leeftijd.
Dus als de spreekwoordelijke speer terug naar mijn fab.
Soms zit het mee, meestal tegen.
Een klein detail om in het vervolg rekening mee te houden: In sportbroekjes zitten hele kleine zakjes, handig om bijvoorbeeld je sleutels in te stoppen…. Bijna goed maar nul punten!
Komisch als je voor de deur van je prefab, in de zeikende regen met een dure camera in je handen, misgrijpt naar je sleutels! Camera snel afgegeven aan iemand die in Plan B van de regen zat te genieten(?) en gelukkig na een kleine 100 meter zwemmen mijn sleutels gevonden. Natuurlijk één natte kliederboel in mijn fab en mijn sportschoenen waren zo te zien naar de galemiezen, één klont ‘modder’. Gewoon even laten drogen en dan afborstelen was mijn idee.
Ik ben er achter gekomen dat de modder hier een mix van contactlijm en glasbeton is.
Twee uurtjes weken in een emmer water gaf een beter resultaat.

Het is onvoorstelbaar hoe hard hier alles groeit na een flinke regenbui. De eerste lootjes knallen eruit! Zuid Soedan is helemaal fris groen aan het worden. Schitterend!

Zaterdag is voertuigonderhoudsdag, ook als je net terug bent van verlof. Dus onderhoud aan mijn voertuig gepleegd en daarna nog een aantal mensen, die ik nog niet gezien had, gedag gezegd. Zo ook mijn Chinese vriend Yunfeng Zhu. Door de gebrekkige kennis van de Engelse taal zijn onze Chinese collega’s altijd een gemakkelijk slachtoffer voor flauwe taalgrapjes. Zo ook weer bij Zhu.
Nadat hij mij in zijn Chinese Engels had verteld hoe zijn functie als G2 bij de sector beviel, kwam het gesprek op het veranderende weer hier in het zuiden. Op een gegeven moment zei Zhu “Spring is in the air!” ik kon het niet nalaten om te zeggen: “Why should I?” flauw, maar een inkoppertje.
Onze Chinezen lachen altijd, en het is dan ook een mooi gezicht om na zo’n opmerking - die ze niet begrijpen - zo’n Chinese kop vol vraagtekens te zien.
Nadat ik de ‘grap’ had uitgelegd kon hij er ook om lachen.
“Rare jongens die Nederlanders/Chinezen” dacht hij/ik.

Afgelopen maandagochtend werd bekent dat er een Joint Integrated Unit/Sudanese Armed Forces (JIU/SAF) transport zou plaatsvinden van TORIT AOR naar JUBA. Men had vrijwilligers nodig. Moses en ik riepen gelijk “Mijn!”. De rest van de UNMO’s liet zich weer van hun beste zijde zien. Als een stel brugklassers doken ze weg in hun kraag, bang de beurt te krijgen.

Nu de afscheiding van Zuid Soedan (bijna) een feit is worden de JIU’s ontbonden. De SAF gaat terug naar het noorden. De transporten van materieel en personeel mét familie gebeurt onder begeleiding van UNMO’s. Op de vakgrenzen nemen we de begeleiding over van onze collega’s van andere Team Sites.
Het is goed te zien dat zeker hier rond JUBA de reacties op dit vertrek positief zijn. De militairen zijn vrolijk en soms zelfs uitgelaten.
De Zuid Soedanese bevolking reageert ook positief en lachen en zwaaien naar de transporten. Eindelijk lijkt er echt een definitief einde aan de oorlog te komen.
Grootste probleem voor de SAF was om het transport te regelen, gelukkig lukt het ze momenteel om dit probleem op te lossen.

Wij dus richting TORIT om de transportbegeleiding over te nemen.

Samen met Neto als Patrol Leader (PL) zijn we om 11.30 vertrokken om ’s avonds om 22.30 weer terug te komen.
Het zat een beetje tegen.
De truck die de T55 (tank) achterop de dieplader had staan trok het niet helemaal in het geaccidenteerde terrein met al dat stof. Bergop stapvoets of nog langzamer en bergaf 80 km/u! Zo’n trekkeroplegger combinatie gooit dan zoveel stof de lucht in dat je tot 400 meter achter het voertuig niet meer dan 30 meter zicht hebt.
Ik heb respect voor de meereizende SAF militairen die de hele rit bovenop de tank hebben gezeten.
Toen werd het donker..
Het rijden in donker Afrika was wel een belevenis. En donker is in Afrika ook écht donker. Het terrein was inmiddels redelijk vlak dus de truck kon een beetje snelheid maken. Geen wind en veel stof. Om het nog wat spannender te maken was de trekkeroplegger niet voorzien van verlichting en/of reflectoren aan de achterzijde. Leuk als ze stoppen, doemt er vanuit het stof plotsklaps een stalenwand op! Vol in de ankers en je bent direct weer bij de les! We zijn bijna drie keer bij ze binnengereden. Niet dat ze dat gemerkt zouden hebben want met een tank van tig..ton op de oplegger merk je het echt niet als je gekopt wordt door een Nissan Patrol. Uiteindelijk waren we om 21.30 op het JIU kamp in JUBA om de tank af te leveren.
De zogenaamde ‘dissolution of JIU’ begint goed op gang te komen en na TORIT zullen de andere JIU/SAF eenheden gaan verplaatsen richting JUBA om van daaruit te vertrekken naar Noord Soedan.

Deze week stond er ook een Dynamic Air Patrol (DAP) op mijn programma. Helaas is deze niet door gegaan. Niet dat ik nog nooit in een heli heb gezeten maar het leek mij prachtig om naar een locatie te gaan waar de afgelopen 5 jaar nog geen UNMO was geweest!

Als PL druk bezig geweest met de voorbereidingen. Het transport zelf daar heb je geen omkijken naar. De heli brengt je naar de plaats van bestemming dus je hoeft je niet druk te maken over de route.
Afstemmen met de National Monitors (NM), de Language Assistant, de overige UNMO teamleden en last but not least de Bengaalse Force Protection (FP). Als je naar onbekende of risicovolle gebieden gaat dan krijg je altijd FP mee. Ga je over de weg 35 man, met een heli 10 gewapende Bengalen.

Het was een hele kunst om de commandant van de FP te pakken te krijgen. Niet iedere Bengaal spreekt Engels en als ze het al doen dan is het nauwelijks te verstaan.
Aan het eind van de dag eindelijk alles en iedereen op één lijn, krijg ik een telefoontje dat de DAP niet doorgaat. Foutje van Air Operations (Airops) in Khartoem, bedankt. Na een uurtje – als hier meer dan 10 mensen tegelijkertijd bellen ploft kennelijk het GSMnet - had ik iedereen geïnformeerd dat de patrouille niet doorging, balen!
Net iedereen geïnformeerd krijg ik een telefoontje van SHQ dat het wél doorgaat en dat we vanaf 08.00 uur standby moesten staan, ik weer bellen.
We moesten de volgende dag vanaf 08.00 standby staan.

Dus vanaf 08.00 standby.
Zoals verwacht waren de NM’s niet op tijd aanwezig, de SPLA NM schitterde door blijvende afwezigheid. Dank voor uw aanwezigheid maar de piloten waren nog nooit naar ons patrouilledoelgebied gevlogen en gingen daarom eerst vanochtend kijken of op de door ons gewenste locaties geland kon worden.
De incheck tijd werd daarom gesteld op 13.00, dat werd 10 minuten later 14.00 uur om uiteindelijk te eindigen op 13.30 uur. 13.00 stond iedereen klaar. Briefing aan de commandant van de FP. Wat gaan we doen en wat verwacht ik van de FP als we op de locaties aankomen. De mannen enigszins opgewonden, ze zijn net een maand in het gebied hun eerste FP opdracht en hebben nog nooit in een helikopter gezeten. Lastig om ze te briefen want Engels beheersen ze niet. Gelukkig sprak de commandant, een jonge kapitein, goed Engels.
Alles klaar voor de start, komt er iemand van Airops vertellen dat de patrouille vandaag niet doorgaat. Foutje, gemaakt in Khartoem, en morgen zijn we de eerste. Zo’n dag is vermoeiender dan een dag hard werken. Gelukkig werd de DAP niet gecancelled.
Morgen 08.15 uur inchecken.

Déjà vu

08.15 uur inchecken.
FP was op tijd en de NM SPLA schitterde weer door afwezigheid. De NM SAF bedankte voor de patrouille omdat de NM SPLA niet mee ging. Kan ik mij voorstellen als je zo kort na de vijandelijkheden je verplaatst in het gebied van de voormalige vijand. Het inchecken verliep verder voorspoedig. Iedereen had er zin in. Na 10 minuten in de wachtruimte te hebben gezeten kwam een vliegveldmedewerker vertellen dat de vlucht niet door ging “Cancelled by KHARTOUM” Zal ik het inpakken of eet u het hierop? Twee dagen voorbereiding naar de klote. Ik ben naar Airops gelopen om uitleg te vragen. De fout lag niet bij hen maar in Khartoem – waarom keek ik daar niet van op? Gisteren hadden de piloten een verkenning gedaan en doorgegeven dat ze géén geschikte landingspots konden vinden, dus voorlopig geen DAP’s in die richting. “Flight cancelled”. In KHARTOEM heeft een zeer capabele collega “voorlopig” waarschijnlijk vertaald naar “Vandaag niet, dus dan zal het morgen wel doorgaan”. UNbeliefable.

Op tijd terug om me nog snel te melden bij Moses om mee te delen dat ik mee ga op zijn patrouille. Na wat ‘yes but, no but’s’ kreeg ik zijn toestemming. Moses, een aardige vent maar daarmee ook alles gezegd. Slecht voorbereidt ging hij het gesprek met de boma chief in, een genante vertoning. De overige patrouilleleden moesten hem redden – mag je overigens ook van ze verwachten.
Op de heenweg kregen een UNMO en een NM het nog met elkaar aan de stok. Heerlijk volwassen gedrag van beide heren om niets. Haantjesgedrag. Na 5 minuten bekvechten maar tussen beide gekomen en gevraagd of ze zich als officieren wilden gedragen. (Nee, het werd toen niet nog erger…)

Tijdens de terugrit vielen er van onze auto steeds meer lampjes en functies uit, een elektrisch probleempje. Aan de rand van JUBA TOWN viel ons voertuig stil. Natuurlijk niet heerlijk op een schaduwrijke plek, maar vol in de brandende zon, mooier kon niet. Al reuzelend door de hitte, zelf aan het pielen geweest maar het lukte ons niet om ons wrak weer aan de praat te krijgen.
Een Soedanese jongeman heeft ook nog getracht om de auto aan de praat te krijgen maar ook hem lukte het niet. Ik heb hem als dank wat geld gegeven om iets te drinken te kopen. Als het zo’n jonge gast niet lukt dan is de auto écht kapot. Het is onvoorstelbaar hoe ze hier wrakken/auto’s aan de praat kunnen houden. Niks geavanceerd gereedschap maar gewoon een Baco en een hamer en het loopt. Onze auto dus dit keer even niet, maar dat was de uitzondering die de regel bevestigd!

Zoals gezegd nog twee weken dan is het UNMO verhaal voorbij. Hoewel het nu nog niet voorbij is kan ik al zeggen dat deze uitzending een zeer mooie ervaring was, die ik niet had willen missen.

Ik ga nog twee weken van mijn job genieten en dan richting OEGANDA. In mijn volgende blog zal ik jullie kond doen van mijn laatste weken als UNMO en mijn bezoek aan OEGANDA (Sorry REINOUD, moeilijk af te leren)

Wordt vervolgd